Wpływ promieniowania gamma na kondycję roślin zimozielonych na przykładzie żywotnika zachodniego (Thuja occidentalis)

• Autorzy: Maciej Sarnek , Przemysław Szopa , Jacek Czerniak , Andrzej Gajewski

Warianty tytułu

EN

The Influence of Gamma Radiation on the Condition of Evergreen Plants in the Case of Thuja occidentalis

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule poruszono kwestię przydatności żywotnika zachodniego (Thuja occidentalis) jako biowskaźnika w przypadku skażenia spowodowanego izotopami promieniotwórczymi, w szczególności izotopami gamma promieniotwórczymi. W tym celu rośliny poddano ekspozycji na promieniowanie emitowane przez izotop sodu 22Na, a po ekspozycji przeprowadzono analizę emisji fluorescencji pochodzącej od wzbudzenia chlorofilu całkowitego w zależności od czasu narażenia roślin na to promieniowanie. Analizę przeprowadzono metodą spektrofluorymetryczną. Stwierdzono, że w wyniku narażenia badanej rośliny na promieniowanie gamma następuje zmniejszenie chlorofilu całkowitego, a co za tym idzie, żywotnik zachodni może być traktowany jako biowskaźnik w przypadku skażenia środowiska izotopami gamma promieniotwórczymi.

EN

The article examines the suitability of the American Arborvitae (Thuja occidentalis) as a biomarker in cases of chlorophyll contamination caused by gamma radiation. Prior to the analysis, the samples were irradiated by isotop 22Na. Following exposure, the samples were analysed with spectrofluorescence, during which fluorescence emission comes from the excitation of chlorophyll. Our results showed that gamma irradiation leads to a reduction in the chlorophyll content. Therefore Thuja occidentalis can be treated as a biomarker for gamma radiation.

Słowa kluczowe

PL

promieniowanie gamma; chlorofil; fluorescencja; rośliny zimozielone

EN

gamma radiation; chlorophyll; fluorescence; evergreen plants

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Rocznik: 2016
• Numer: 8(956)
• Strony: 107-115

Twórcy

autor

Maciej Sarnek

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Katedra Metrologii i Analizy Instrumentalnej, ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków, Poland,

autor

Przemysław Szopa

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Katedra Metrologii i Analizy Instrumentalnej, ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków, Poland,

autor

Jacek Czerniak

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Katedra Metrologii i Analizy Instrumentalnej, ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków, Poland,

autor

Andrzej Gajewski

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Katedra Metrologii i Analizy Instrumentalnej, ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków, Poland,

Bibliografia

• Bruinsma J. [1961], A Comment on the Spectrophotometric Determination of Chlorophyll, „Biochemica et Biophysica Acta”, vol. 52, nr 3, https://doi.org/10.1016/0006-3002(61)90418-8.
• El-Mouhty N.R.A., Gad H.M.N., El-Naggar A.Y., Hassan R.F., Abdel Latif N.A. [2014], Effect of Gamma Radiation on the Structure and Concentration Analysis of Chlorophyll and Carotene of Coriander Seeds, „International Journal of Innovative Research in Science, Engineering and Technology”, vol. 3, nr 1.
• Fan J., Shi M., Jian-Zhong H., Xu J., Zhi-Dan W., De-Ping G. [2014], Regulation of Photo- synthetic Performance and Antioxidant Capacity by 60Co γ-irradiation in Zizania Latifolia Plants, „Journal of Environmental Radioactivity”, vol. 129, https://doi.org/10.1016/j.jenvrad.2013.11.013.
• Karolewski P. [1989], Oddziaływanie zanieczyszczeń przemysłowych na procesy fizjologiczne i metabolizm roślin [w:] Życie drzew w skażonym środowisku, red. S. Białobok, Instytut Dendrologii PAN, PWN, Warszawa–Poznań.
• Ling A.P.K., Chia J.Y., Hussein S., Harun A.R. [2008], Physiological Responses of Citrus Sinesis to Gamma Irradiation, „World Applied Sciences Journal”, vol. 5, nr 1.
• MacKenzie I.K. [1983], Experimental Methods of Annihilation Time and Energy Spectroscopy, Positron Solid-State Physics, Amsterdam–New York–Oxford.
• Marcu D., Cristea V., Daraban L. [2013], Dose-dependent Effect of Gamma Radiation on Lettuce (Lactuca sativa var. capitata) Seedlings, „International Journal of Radiation Biology”, vol. 89, nr 3, https://doi.org/10.3109/09553002.2013.734946.
• Moran R., Porath D. [1980], Chlorophyll Determination in Intact Tissues Using N,N Dimethylformamide, „Plant Physiology”, vol. 65, nr 3, https://doi.org/10.1104/pp.65.3.478.
• National Nuclear Data Center [2015], Brookhaven National Laboratory, Chart of Nuclides, http://www.nndc.bnl.gov/ (data dostępu: 11.11.2015).
• Oleksyn J. [1989], Wymiana gazowa i gospodarka wodna [w:] Klony. Nasze drzewa leśne, Monografie Popularnonaukowe, red. W. Bugała, Instytut Dendrologii PAN, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań–Kórnik.
• Siemiński M. [1994], Fizyka zagrożeń środowiska, PWN, Warszawa.

Identyfikatory

DOI

10.15678/ZNUEK.2016.0956.0807